Organik tarım kısaca; ürün yetiştirilmesi, toplanması, hasat, kesim, işleme, tasnif, ambalajlama, etiketleme, muhafaza, depolama, taşıma ile ürünün tüketiciye ulaşmasına kadar olan diğer işlemlerde, kimyasal madde veya tarım ilacı kullanılmadan yapılan tarım olarak tanımlanır.
Doğal dengeyi korumayı amaçlayan alternatif bir üretim tarzıdır. Amaç; sentetik gübre, ilaç, büyüme maddeleri ve genetik yapısı modifiye edilmiş organizmalar kullanmadan verim ve kalite sağlamaktır.
Peki bu mümkün müdür? Anlatmadan önce, organik olmayan tarımın nasıl yapıldığını anlatalım.
Tarımsal üretimin temeli topraktır. Tarımda istenilen miktar ve kalitede ürünün elde edilmesinin birinci şartı ise toprakların verimliliğini artırmaktır. Toprak verimliliğini artırmanın en önemli şartı ise bitki besin elementidir. Yapılan araştırmalar bitkilerin 16 bitki besin elementine ihtiyaç duyduğunu göstermektedir. Bu elementlerin önemli bir bölümü bitkinin kendi bünyesinde ya da çevrede bulunduğundan gübreleme programında yer almaz.
Gübreleme programında kullanılan üç temel besin elementi ise azot, fosfor ve potasyumdur. Akılda kalması için bu elementler çiftçi tarafından DAL, DÖL, BAL olarak tanımlanır. Yani Azot ağaçtaki yeşil aksamı geliştirdiği için DAL, fosfor çiçek ve polen oluşumunu sağladığı için DÖL, potasyum ise meyve kalitesi, rengi ve tadı gibi faktörlerde etkili olduğu için BAL olarak isimlendirilir.
Bitki de bir canlıdır. İhtiyaç duyduğu besinleri, ihtiyaç duyduğu miktarda yapraktan veya topraktan aldığı sürece gelişimine devam eder. Aksi halde gelişimini sürdürse bile meyve vermeyi sürdüremez.
Hayvan gübresi bu gübrelemenin neresindedir ?
Hayvan gübresi de toprağın gerekli ve zorunlu elementlerindendir. Bitkinin ihtiyaç duyduğu bir kısım besin elementini temin ederken, asıl görevi toprağın organik yapısını düzenlemektir. Toprağın organik yapısı düzenlendiği, güçlendirildiği sürece yukarıda tanımlanan üç temel besin elementin ağaç tarafından daha kolay alınmasını sağlar.
Gelelim ilaçlamaya: Çiftçi tarafından kullanılan ilaçlar genel tanımlama ile Herbisit, fungisit insektisit, fumigat türü ilaçlar ile bitki düzenleyicilerdir.
Fungisit ilaçlar; mantar ve mantar sporlarının öldürülmesinde ve kontrol altına alınmasında kullanılan kimyasallara verilen genel isimdir. Nemli bölgelerde bitkide oluşan mantarların yok edilmesinde kullanılır.
Herbisit ilaçlar; yabancı otlarla mücade kullanılan ziraai ilaçtır. Genel anlamda, yabancı otları öldürmede veya normal gelişimini önlemede kullanılan kimyasal maddelerin tümüne birden herbisit denir.
İnsektisit ilaçlar ise böcek, yumurta ve lavralarının yok edilmesinde kullanılan bir çeşittir.
Fumigant ilaçlar da, kapalı ortamda yapılan üretim de kullanılan gaz formundaki kimyasal maddelerdir.
Bunların dışında ilaç olmamakla birlikte çiftçiler tarafından bitki gelişim düzenleyici olarak kullanılan, doğal olarak bitki bünyesinde bulunan ya da sonradan sentetik olarak üretilen hormanlar bulunmaktadır. Bunların bir kısmı büyümeyi teşvik ederken; üründe verim artışını, meyvede kaliteyi, bitkiyi zararlı ve hastalıklarına karşı dayanıklı kıldığı ve daha iyi depolama sağladığı, ve ihracaat şansını artırdığı için çiftçi tarafından tercih edilmektedir. Bitki besleme ürünlerinin çiftçi tarafından kullanılması ve hormon teriminin halk arasında bir tedirginlik yarattığı gerçektir. Bu değerlendirmelerin tamamı yanlış bilgilenmeye ve anlamalara dayalıdır. Uygulama zamanının ve konsantrasyonunun iyi ayarlanması halinde bu düzenleyicilerinin hiçbir zararı bulunlamaktadır.
Şimdi gelelim organik tarıma…
Organik tarım üreticileri ilaç kullanmadan üretim yaptıkları iddiasındadırlar. İlaç kullanmadan organik tarım yapabilmeleri için temel şart, böcek, yumurta, lavranın olmayacağı, bitkisel hastalıkların ulaşamayacağı steril bir ortam oluşturmaktır. Böyle bir arazi yapısı oluşturabildikleri taktirde üretime başlayabilirler.
Diğer şart ise nemsiz ve kuru ortamlardır. Nemsiz, kuru ortamlarda mantar ve sporları oluşması daha zor olduğu için fungusit türü ilaçlar kullanım gereksinimi olmayacaktır.
Hızlı büyüme, verim artışı, meyvede kalite gibi bir iddiaları da yoksa, bitki besleme ürünleri de kullanmaya gereksinim duymayacaklardır.
Gübreleme için de aynı şeyler söylenebilir.
Çiftçi Kulüp, araştırdı ve Tarsus’ta sadece organik üretim yaptığı iddiasında bulunan bir çiftçi ile görüştü. Arazisi 5 dönüm gibi küçük bir arazi idi. Ağaç alt ve aralarına fi ve diğer bitki türleri ektiğini, baharda ise bunları sürdüğünü ve toprağa karıştırdığını, bu yolla ağaçların azot ihtiyacını karşıladığını söyledi.
Yine bahçenin bir bölümünde tavuk gübresinden kurtçuklar elde ettiğini ve bunu toprağa karıştırdığını, toprağın organik yapısını güçlendirdiğini, bir çok besin elementinin ise bu yolla karşıladığını anlattı.
Bahçe deniz seviyesinde olduğu için nemli bir ortamdaydı. Mantar oluşumunda ne kullandığını sorduk. Doyurucu bir cevap alamadık. Yine ağaçların bir kısmında unlu bit zararlısına rastladık ve ne gibi bir yöntemle mücadele yaptığını sorduk. Böcek temin ettiğini ve bununla yok ettiğini söyledi. Ama böcek yöntemi de pek başarılı olmamış gibi geldi bize. Bahçe çevresel etkilere de çok açık olduğu için steril bir ortam oluşturmak da imkansız diye düşündük.
Sonuç olarak; Çukurova bölgesi gibi nemli bir bölgede organik tarım üreticiliği mümkün değildir. Büyük işletmeler için pratik çözümler sunamıyor. Organik ama verimsiz tarım işletmeleri oluşturmak yerine iyi tarım yapan verimli kaliteli üretim yapan işletmeler oluşturmak daha akılcı. Bu nedenle, organik tarım gibi gerçekçi olmayan çözüm önerileri ile çiftçiyi meşgul etmemek, toplumun ise kafasını karıştırmamak gerektiğini düşünüyorz.
