Piennolo Domatesleri ve Coldiretti Napoli

Fransa’nın Espelette köyünde yetiştirilen Espelette Biberi ile ilgili yazımız o kadar ilgi çekti, o kadar çok okundu ki, yerel üretim ürünlerine, yerel üretim modellerine ve bulundukları bölgeye olan katkılarına ilişkin benzer yazı dizisini bir süre daha devam ettirelim istedik.

Bu nedenle bugün Piennolo domateslerini anlatacağız.

Piennolo Domatesleri İtalya, Campania, Vesivius bölgesinde 1850’li yıllardan beri yetiştirilen bir domates türüdür. Vesivius, Vezüv dağının eteklerinde bulunan bir yerleşim bölgesidir. Her volkanik dağ bölgesinde olduğu gibi Vesivius’da volkanik küllerden oluşmuş gevşek ve şevli bir toprak yapısına sahiptir.

Vesivius halkı, bu domateslerin volkanik yapıdan oluşan toprak yapısında iyi bir gelişim sağladığına, lavlardan oluşan  ateş renginin ise domateslere çok iyi bir kızıl renk verdiğine inanırlar. Gerçekten de toprağın bu yapısı ve gece gündüz arasındaki sıcaklık farkının yüksek olması, hem domatesin iyi bir gelişim sağlamasında etkili olmakta, hem de domatese çok iyi bir renk ve farklı bir aromatik tad vermektedir.

Piennolo domatesi, aslında bizim “Bursa Domatesi” olarak isimlediğimiz domatesin benzer bir türüdür. Kalın kabuklu, yoğun etli ve hava şartlarına dayanıklı bir türdür. Kalp şeklindedir ve ucunda sivrilik vardır. Vesivius köylülerince geleneksel yöntemlerle üretilir ve kenevir kordonlarına bağlanarak, 20-30 kg.lık salkımlar halinde evlerin tavanına asılır. Tavandan aşağıya sarkması nedeniyle bu domatesler  bizim dilimizde sarkaç olarak tercüme edilebilecek olan “Piennolo” ismini alır

Domates’in kurutulması nedeniyle içinde oluşan asidik yapı domatese özgü hoş, canlı ve ekşimsi bir tad verir. İçinde bulunan asidik yapı onun uzun süre dayanmasına ve askı-sarkaçlarda kalmasını sağlar. Üretim zamanlarının dışında bile kullanılmaları için imkan oluşturur. Hem kurutulmuş şekli, hem de konserve kullanımları nedeniyle İtalya mutfağında önemli bir yeri olan Pizza,  bruschetta, spagetti, soslar ve balık sosları ile Napoliten kültürel mirasının önemli gastronomik ürünlerini karakterize eden başka tariflerin önemli bir ihtiyacını karşılar.

Haziran-Temmuz aylarında yapılan hasat sonrası askı-sarkaçlara alınan bu ürünler uzun süre dayanmakta, taze olarak, konserve ve kurutulmuş olarak Napoliten mutfağı için önemli bir ürün modeli olmaktadır. Ancak ürünün asıl önemi, geleneksel üretim modeli ve sarkaç kurutma tekniğinden kaynaklanmaktadır.

Yapılan araştırmalar göstermiştir ki; piennolo domatesi  A ve C vitamini bakımından zengin olup, kırmızı rengi nedeniyle anti-kanser etkisi göstermektedir.  İçeriğinde faydalı mineraller yanında yoğun kalsiyum, fosfor ve potasyum bulunmaktadır.  Kalp ve kasların düzgün işlemesi için gerekli likopen üretmektedir.

Napoli’li çiftçileri girişimcidir. Ürünlerini katma değer yaratarak satma konusunda büyük beceri sahibidir. Tarımsal işletmeleri temsil eden ve tarımı ekonomik, insani ve çevresel bir kaynak olarak değerlendiren bir sosyal kuvvet olan Coldiretti Napoli’yi kurmuşlardır. Coldiretti Napoli aslında bizdeki şekli ile bir dernektir. Amaçları arasında tarımı bir turizm haline getirmek, çevreci zararlardan korumak, kadın ve genci tarıma kazandırmak, tarım bilgi ve deneyimi olan yaşlı ve emeklinin bilgi ve deneyimlerinden yararlanmak ve yerel üreticiler tarafından üretilen her ürünü doğrudan üretici ile buluşturan sistem oluşturmak, üreticinin ürettiği ürüne katma değer yaratmak vardır. Ayrıca yerel ve geleneksel tarımsal üretim modellerini koruyacak ve onları geliştirecek üretim şeklini koruma altına alacak çalışmalar yürütmektir. Bir diğer görevi ise, üretimden tüketime kadar geçen süreçte yer alan tüm aktörleri bir araya getirmek ve bu aktörler ile yerel yönetim birimleri, hükümet ve topluluk kurumları arasında işbirliği oluşturmaktır.

Coldiretti Napoli öylesine güven oluşturmuştur ki; çiftçiler yanında 586.000 den fazla tarımsal işletme derneğe üye olmuş, dernek çatısı altında faaliyet sürdürme kararı almışlar. Bu işletmeler arasında çiftlikler, tarımsal ürün işleme birimleri, yerel üretici pazarları ve  bu ürünlerin tüketileceği restaurantlar bile vardır.

Coldiretti Napoli besin zincirinin her noktaya ulaştırılması konusunda modern bir vizyon önermektedir. Hedefleri arasında ürün kalitesi ve çeşitliliğine, çevresel faktörlere ve insan sağlığına önem veren rekabetçi şirketleri bünyesine katmak vardır. Yeşil işletmeler, yeni nesil tarım girişimcileri, teknolojik yeniliklere açık kişiler, yemek kültürü üzerinde çalışanlar hemen Coldiretti Napoli’ye ilgi gösterir ve dernek hızla büyür.

Coldiretti Napoli kısa bir süre sonra, tarım dünyasının çıkarlarını, ülkenin ekonomik istikrarına zarar vermeyecek şekilde savunan önemli bir sosyal-ekonomik güç olur. Tarım politikaları ile ekonomik politikalar arasında denge sağlamaya çalışır, Vergilendirme, tarımın kredilendirilmesi, ekonomik organizasyonu, işgücü piyasasının oluşturulması, alt yapı alanlarının oluşturulması ve yapısal reformlar gibi alanlarda bile kendisine görevler düşer ve bu görevleri en iyi şeklide yerine getirir.

Bunlarla da yetinmez, yerel kalkınmayı teşvik eder. Çevreyi ve toprağı koruyacak, çevre ve manzaranın korunmasına özen gösterecek, kırsal alandaki yaşam kalitesini iyileştirecek projeler geliştirir. Kentle, kırsal bölgeleri bütünleştiren, birbirlerine yakınlaştıran çalışmalar yürütür. Gıda güvenliği, gıda seçim özgürlüğü, etiketleme şeffaflığı, gıdanın kökenine ilişkin garantiler, gıda ürün reklamının denetlenmesi ve ürün kalitesinin korunması konusunda çalışmalar sürdürür.

Coldiretti Napoli, İtalya’da üretilen ürünleri sadece ekonomik bir kaynak olarak değil, aynı zamanda temel bir kimlik olarak görür ve çalışmalarını bu kimliğin geliştirilmesi doğrultusunda sürdürür.

Kaliteli üretim yapılan tarımsal işletmeler turizme hizmet verir hale gelir. Bölgesel ürünler için gerekli kalite belgeleri alınır. Bu ürünler geliştirilir ve bilinir hale getirilir. Orman, göl ve nehir mirasının savunulması ve biyolojik çeşitliliğin geliştirilmesi için çalışmalar yürütülür. Yenilenebilir enerji konusundaki  çalışmalara katkıda bulunulur. İtalya halkının yeme alışkanlıkları, yaşam tarzları ve ürün fiyatları izlenir. Doğru beslenme ve erdemli yaşam biçimini teşvik edilir.

Ama asıl ve en önemli projesi ise Campagna Amica’dır.

Campagna Amica aslında bizde ki tanımlaması ile bir üretici pazarıdır. Campagna Amica ülkenin her yerinde pazarlarını kuracak ve bu pazarlarda üretici tarafından üretilen taze, mevsimlik, güvenli, garantili ve kaliteli yerel ürünler yer alacak, en önemlisi ise İtalyan tarımının değerini ve itibarını tam olarak korumayı amaçlayan girişimler desteklenecek, tarımla ilgili çevre, bölge, gelenek ve kültür korunacak, aynı zamanda bu pazarlarda ürünleri işleyecek ve tüketecek kuruluşlarda yer alacaktır.

Campagna Amica Pazarları kısa bir süre sonra çiftçilerin ve tüketicilerin çıkarlarının karşılaştığı ortak bir buluşma noktası oluşturur. Bu durum İtalya tarımsal tedarik zincirinde, üreticiden tüketiciye ulaşan ideal bir düzen meydana getirir.

Coldiretti Napoli bu kadar çalışma arasında Piennolo Domateslerini de ihmal etmez. Ürün için gerekli olan coğrafi işaret ürün belgeleri alınır ve en önemlisi de geleneksel üretim modeli olan askı-sarkaç sistemini, yerel ve küçük aile işletmeciliği ve yerel pazarlarda üreticinin tüketici ile buluşturulması modeli teşvik edilir. Kadın ve gençlerin bu pazarda yer alması için her türlü teşvik sistemi geliştirilir.

Sonuç;  Ürününe kimlik kazandıran, doğru üretim ve tedarik yöntemleri geliştiren ve ürettiği ürünü doğrudan tüketici ile buluşturan bir sistem ile zenginleşen Vesivius ve Napoli çiftçisi..

 

Yorum yapın

7 + 2 =