Search
Close this search box.

Rakıda Butik Üretim

1704Çiftçi Kulüp olarak araştırdık. Madem üzümden yapılıyor. Rakı da bizim ilgi alanımızdadır.

Tarihini inceledik. Tamamen bize ait. Her ne kadar yakın doğu, ortadoğu ve Yunanistan ve Bulgaristan’da içiliyorsa da rakı tamamen Osmanlı. Yüzyıllardır Anadolu’da üretiliyor.

1924 yılına kadar ülkemizde bandrol ödenerek özel sektör rakısı olarak şu rakılar satılmaktaydı : “A” Rakısı, Bahçe, Memur, Olgun, Bülbülce, Edremit, Sevim, Çamlıca, Mürefte, Sümer, Bilecik, Adalar, Efe, Elif, Keyif, Hanım, Zarakosta, Çavuş, Alem, Dem, Dimitroeopulo, Baküs, Stafilino, Bülbül, Sakız, Fertek, Ankara, Üzüm Kızı, Ruh, Jale, Filurya. Denizkızı, Erdek, Umurca rakıları gibi birbirinden farklı muhteşem tadlar. Anasonlusu, sakızlısı, meşe fıçılarda bekletilmişi, onlarca çeşit…

Ta ki 1924’lü yıllarda devletin demir eli bu sektörün üzerine inene kadar. O yılda rtakı üretimi yasaklanır. Rengarenk bir sektör tuzla buz edilir. Sosyal bir hayata, bir yaşam tarzına acayip bir müdahale başlar. Rakı üreticileri bir bir iflas eder. O güzelim işletmeler kapanır. Yılların markaları yok olup, gider. Gider ama, bu defa da gizli-kaçak üretim başlar. Evlerde, depolarda ilkel koşullarda üretilen rakı tehlike saçmaya başlar ve işin ciddiyeti anlaşılır.

Bunun üzerine 1944 yılında alkollü içecek üretimine yeniden izin verilir. Ancak üretim izni bundan sonra Tekel İdaresinin’dir. Artık rakıda tek üretici Tekel haline gelir. Ama ne üretim! Topu topu dört çeşit rakı, hepsi birbirinin aynısı. Ama öyle berbat ki, Tekel üzüm bulamadığından pancar küsbesinden alkol üretir. Anasonu da az olduğundan beyazlaşmayan su-alkol karışımı bir içecek elde edilir. Tüketici için artık içim teknikleri, masa adabı, rakı muhabbeti, fıkralar bitmiştir. İyi rakıyı anlayabilmek için şişe üzerindeki seri numarasından iyi rakı anlama teknikleri geliştirmiştir.

x111Biz rakıyı Tekel’den başkasının üretebileceğini bile düşünmezken, birden bire 2008 yılındaki özelleştirme furyasından Tekel de nasibini alır. Tüm malvarlıkları ile birlikte British American Tobacco firmasına satılır. Artık yeni tekel British American Tobacco firmasıdır. Önemsiz birkaç firma daha kurulsa dahi bir dünya devi ile rekabet edecek güçte değildirler. British American Tobacco firması ise aslen viski üreticisi bir firma olup, amacı rakı pazarına viskisi ile girebilmektir. Rakının adabı, kültürü, tadları onu çok da fazla ilgilendirmemektir.

Mevcut siyasal iktidarın ise bunların hiçbiri umurunda bile değildir. Aslında yasaklanması gereken rakıyı yasaklamakla oluşacak tepkiden çekindikleri için rakıdan aldıkları vergileri artırdıkça artırırlar. Fiyat ise içilemeyecek kadar yükselir.

Sonuç ise: 1924’lü yıllarda yaşanılanlar gibidir. Yine kaçak imalathaneler. Evlerde yapılan ilkel üretimler. Komşu ülkelerden giren kaçak rakılar. Kalitesizlik diz boyu. Ama fark etmesi gerekenler tehlikenin hala farkında değildirler.

1969316_10153047432779110_8418878488970307406_nBu tekelci algı, kanunun uygulayıcılarının da davranışlarını etkilemiş. Evde şarap üretmek ile evde rakı üretmek, kanun uygulayıcısının gözünde farklı değerlendiriliyor. Evde şarap üretene bir şey söylenmezken, rakı üretene kaçakçı-ağır suçlu muamelesi yapılıyor; tüm malzemelerine el konuluyor.

Çiftçi Kulüp öneriyor:

Artık kendisi için rakı damıtana bile kaçakçı muamelesi yapan algı ortadan kalksın. British American Tobacco’nun tekeline son verilsin ve kaliteli üretim yapma iddiasında olanlara butik üretim izni verilsin. Bu renkli dünya yeniden kendini bulsun.

Yorum yapın

− 2 = 8